Tradi­cija a kultura

Serbske žywjenje jo bogate na tradicijach a nałogach. Taka ze stolěśow woplěwana kultura ma až do źinsa wěste městno w žywjenju Serbow Dolneje Łužyce. Nic jano domowniske a tradiciske towaristwa woplěwaju w bogatej licbje kulturu serbskego luda. Wósebnje familije, wejsna młoźina abo wejsna zgromadnosć a cerkwine zgromadnosći, źiśownje a šule źarže kulturelne derbstwo žywe. Pśi tom jo wjele wašnjow a nałogow wusko zwězane z cerkwinym lětom abo se dorědujo do wótběga něgajšnego, burskego źěłowego lěta.

W běgu lěta swěśe Serby wjele swěźenjow a nałogow, pśi kótarychž mamy teke regionalne rozdźěle. Gnujuce su pśedewšym ptaškowa swajźba w zachopnem a zapust. Jatšowny wogeń a chódotypalenje, stajanje maje/swětkownego boma abo žnjowne nałogi ako łapanje a zabijanje kokota a rejtowanje wó kołac dospołniju lěto. W lěśe 2014 su take nałogi do zwězkowego zapisa imaterielnego kulturnego derbstwa pśiwzeli.

Łužyca słuša k nejwjetšym drastwinym regionam Nimskeje. Drastwina wjelerakosć jo ze jsy do jsy wšakoraka. Drastwy se rozdźěliju pó barwach, dłujkosći kóšulow a wjelikosći lapow. Tak jo na pśikład na formu lapy pochad nosaŕki póznaś. Rozdźělne su drastwy teke pó góźbach. Tak mamy swěźeńsku, namšaŕsku a źěłowu drastwu.

K serbskej kulturje słušaju mimo togo literatura, źiwadło, reja, film a twórjece wuměłstwo. Spektrum źo wót bogateje ludoweje a lajskeje kultury až do profesionelnego jawišćowego wuměłstwa. Wjele twóŕbow mamy teke w nimskej rěcy. 

Serbska muzika jo bogata na ludowych spiwach. Dajo typiske muzikowe instrumenty ako dudy, gusle a tarakawu. Ale producěruju teke klasisku a popowu muziku.

Muziku słyšaś

Woblubowane w regionje su serbske powěsćowe póstawy ako na pśikład pśezpołdnica, plon, błudnik, lutki, nocny jagaŕ, wódny muž, wužowy kral abo Krabat. Njejsu jano w tekstach, ale teke we wuměłskich twórbach daloko rozšyrjone.

Wudajo se mjazy drugim górnoserbski źenik Serbske Nowiny, dolnoserbski tyźenik Nowy Casnik, źiśecy casopis Płomje/Płomjo, katolski casopis Katolski Posoł a ewangelski cerkwiny casnik Pomhaj Bóh. Mimo togo matej MDR a rbb serbskej rozgłosowej wusćełani. Mimo togo producěrujotej wobej mjasecny telewiziny program.

Dalšne informacije wó nałogach, tradicijach, towaristwach a zarědowanjach ako teke literaturu, flyery, cd-ki, dvd-ki dostanjośo w serbskej kulturnej infor­ma­ciji „LODKA”Šula za dolno­serbsku rěc a kulturu pórucujo zarědowanja k temoma kultura a drastwa. Literaturu wudajo mj. dr. Ludowe nakład­nistwo Domo­wina. Serbski ludowy ansambl a Nimsko-serbske źiwadło Budyšyn wudajotej se teke na góstne wustupy do Dolneje Łužyce.